1393-09-12 16:04
2791
2
6725
مقاله ای از دکتر حسن بیارجمندی ؛

چه کسی اولین بار لفظ امام را بکار برد / سيري در مراتب تحقق امامت روح ا... / آیت الله العظمی خمینی(ره) چگونه امام شد ؟

اساسا فرآيند تحقق هر يک از مراتب و تحقق نهايي آن چيزي نبوده است که در يک سخنراني و بکار بردن لفظ امام براي حضرت روح ا... از سوي يک نفر و يا يک راهپيمايي منحصر شود . چه آنکه از ابتداي نهضت تا پيروزي انقلاب اسلامي اقرار به امامت امت حضرت روح ا... بعنوان يک واقعيت خارجي حتي از سوي نهادهاي ذيربط رژيم سابق، و همچنين اشخاص و افراد مختلف بصورت مستمر مطرح مي شده است.

به گزارش گلستان ما ؛ دکتر حسن بیارجمندی دکترای حقوق فضا از روسیه طی مطلبی نوشت:

امام در لغت به معناي پيشوا، مقتدا، رئيس، پيش نماز، راه، مصلح چيزي و برپادارنده آن، اميرلشكر و دليل و راهنما آورده شده است و به طور كلي هر کسي را كه پيروي بشود امام مي گويند. در اصطلاح روايات و كلمات فقها كلمه امام به مطلق پيشوا و حتي به اميرالحاج اطلاق مي‌گردد، همچنين در روايات كلمه امام مترادف با حاكم، والي و سلطان به كار رفته است و حتي گاهي در يك روايت ابتداء تعبير به امام كرده و در آخر همان روايت امام را به والي تعبير مي‌كند.

در اصطلاح حقوق اسلامي جانشيني مشروع رسول اكرم (ص) در جميع امور امت اسلامي را امام گويند. همچنانكه امام خميني(ره) در خصوص معناي امامت و امام كه در تظاهرات ميليوني مردم مسلمان ايران در عاشورا و تاسوعا سال 1357 به عنوان لقب به او نسبت دادند در پاسخ به خبرنگار روزنامه ايتاليايي "دوتاكونتينوا" بيان مي‌دارد: «امام به معني پيشوا و كسي كه جمعي را در جهتي هدايت و رهبري مي‌كند، امام بيان كننده خط و مشي شيعه ... و رهبري كننده اين تشكيلات بزرگ است كه تمامي وظايف آنان را از قرآن و سنت پيامبر اسلام در زمانهاي مختلف و شرايط مختلف اجتهاد و استنباط مي‌كند و به آنان ابلاغ مي‌نمايد»

بنابراين وضع امامت از سوي تدوين كنندگان قانون اساسي با توجه به لفظ (مستمر ) بر« ادامه مديريت صحيح اجتماعات بشري » – كه از سوي پيامبر اكرم (ص) پي ريزي شده است دلالت دارد. اين امامت به حسب تحقق خارجي نيز داراي مراتبي است؛ که بيانگر يک فرآيند مشروع است اولا: مرتبه استعداد وصلاحيت،بدين معني که شخص به گونه اي داراي ويژگيها و صفاتي است كه عقلا بر اساس آن وي را براي به عهده گرفتن امامت، صالح دانسته و بدون آن چنين مقام و منصبي را براي وي گزاف و بي اساس قلمداد كنند.

امام خميني(ره) در اين ارتباط مي فرمايند: «آن علل و ضرورتها كه آن حضرت[علي (ع)] را امام كرده است الآن هم است با اين تفاوت كه شخص معيني نيست بلكه موضوع را عنواني قرار داده اند تا هميشه محفوظ بماند.» ثانيا: مرتبه وضع و اعتباركه منصب و مقام امامت امت از جانب كسي كه ولايت براي وي مسلم است براي ديگري وضع و اعتبار گردد. بنابراين پيامبر اكرم (ص) نيز ولايت و امامتي براي وي نيست مگر پس از آنكه اين حق را خداوند براي وي وضع نمود و ائمه معصومين عليهم السلام نيز از جانب پيامبر اكرم (ص) به دستور خداوند تبارك و تعالي به ولايت امري و امامت امت منصوب گرديدند.

اما در عصر غيبت و دسترسي نداشتن به امام معصومين (عليهم السلام) ولايت امري و امامت امت – را شارع مقدس بصورت تعيين معيارها و صفات قرار داده كه در هر فردي وجود پيدا كرد؛ تحت شرايطي صلاحيت ولايت امري و امامت امت را خواهد داشت. اين معيارها و صفات در عصر غيبت بر فقهاي جامع الشرايط صدق مي‌كند،

بعبارت ديگر ولايت امري و امامت امت براي فقهاي جامع الشرايط وضع شده است . منتهاي امر اين وضع براي شخص حقيقي نيست، بلكه شخصيت فقيه و مقام فقاهت است، به عبارت ديگر شخصيت حقوقي او همان فقاهت، عدالت، كفايت است. ثالثا: مرتبه فعليت که به وسيله بيعت مردم و واگذاردن قدرت و امكانات به صورت بالفعل به شخص حاصل مي‌گردد؛ بعبارتي براي تحقق نهايي و اِعمال ولايت (تشريعي ) ركني كه لازم است؛ عبارت است از قبول و پذيرش امت.

مراتب سه گانه تحقق امامت امت حضرت روح ا...

در ارتباط با تحقق امامت امت حضرت روح ا... اين مراتب سه گانه در يک فرآيند تکاملي بالاخص با توجه به مرتبه استعدادي و صلاحيت هاي علمي و اخلاقي بطور خاص از ابتداي نهضت اسلامي (1357-1342) و از ميان رهبري علماي ايران مورد توجه مردم قرار گرفته است.

امام در پاسخي به سؤالي در خصوص آغاز نهضت اسلامي در تاريخ 21/8/57 بيان مي‌دارند: «جنبش اسلامي اخير بيش از 15 سال است كه به رهبري علماي ايران با مخالفت با طرح هاي شاه شروع شده است» در واقع امام نه در جريان نهضت بلکه پس از آن و در زمان تدوين پيش نويس قانون اساسي (مراجعه کنيد به مقاله ولايت فقيه و پيش نويس قانون اساسي،حسن بيارجمندي،فصلنامه علوم سياسي) بشخصا در اين مرتبه و علي رغم تحقق خارجي مراتب ياد شده تا تثبيت رسمي آن براي خود هيچ جايگاه و مقامي قائل نيست.

اما نگاهي به اين سير تاريخي نهضت اسلامي در دوره 15ساله بخوبي نشان مي دهد که حضرت روح ا... همچنانکه سيد جلال الدين مدني استاد حقوق اساسي در جلد دوم کتاب حقوق اساسي در جمهوري اسلامي اشاره نموده است:

« طی دهها سال چه در زمان تدريس و چه به علت دخالت در امور اجتماعي، سياسي و مذهبي و چه به مناسبت معرفي اشخاص مطلع و صاحب نظر و چه از حيث اقدامات عملي و مبارزات طولاني و آزمايشهاي مكرري كه مخصوصاً از سال 1340 به بعد پيش آمد و ملت ايران در جريان قرار گرفته و ناظر بودند، خود به خود كلام او، بيان او، اعلاميه او، نصيحت او، شجاعت او، جاذبه خاص او، خيرخواهي و مصلحت انديشي او، آگاهي به زمان او، استقامت و صبر او، تواضع او، متانت و وقار او، ايمان و اعتقاد راسخ به راه انتخابي او معرّف او گرديد، و از حوزه درس به سطح شهر و از شهر به روستا و همه شهرها رسيد و«روح ا...» را در معرض رهبري گذاشت و پذيرش اكثريت قاطع به دنبال داشت و عملاً ولايت او را پذيرفتند».

 ولايت امري و امامت امتي كه به گواه تاريخ مبين و مبتني به يك رابطه بسيار عميق روحي ، فكري و اندیشه ای و عملي است. لذا اساسا فرآيند تحقق هر يک از مراتب و تحقق نهايي آن چيزي نبوده است که در يک سخنراني و بکار بردن لفظ امام براي حضرت روح ا... از سوي يک نفر و يا يک راهپيمايي منحصر شود. چه آنکه از ابتداي نهضت تا پيروزي انقلاب اسلامي اقرار به امامت امت حضرت روح ا... بعنوان يک واقعيت خارجي حتي از سوي نهادهاي ذيربط رژيم سابق، و همچنين اشخاص و افراد مختلف بصورت مستمر مطرح مي شده است:

- گزارش ساواک؛ از روز 13 خرداد 1342 (عصر عاشورا): ... در تاريخ قم چنين جمعيتي ديده نشده است. دوازده بلندگو در مسجد اعظم مدرسه فيضيه، صحن بزرگ جلوي ميدان نصب کرده بودند... خميني را مثل امام وارد کردند و تمام جمعيت آنچنان صلوات مي‌فرستادند که تا دو کيلومتر صداي آن مي‌رفت»

- نوشتاري از استاد محمد رضا حکيمي؛ در کتاب "سرود جهش‌ها "سال 1342 :... در اين روز و روزگار، ديگر اين نشان تشيع را بر کسي نديديم و اين سخن عزيز شيعي «انتم علي احدي الحسنيين» را از کسي نشنيديم، مگر از پيشواي شيعي انديش معاصر و يادگار پيشينه‌هاي شيعه، امام خميني...»

- نعمت ا... ميرزا زاده؛ شاعربا تخلص م - آزرم در سال 1343: اي ز وطن دور اي «امام خميني»/ اي تو علي را يگانه پور همانند. و در سال 1349: امـام بحـق اي خمينـي کـه ايــران / تـو را چند سالي‌ست دوري کشيـده. و در سال 1357 پيش از پيروزي انقلاب اسلامي: اي امامي که ترا نيست زعيمي همدوش/ اي خميني که ترا نيست به گيتي همبر.

- شيخ مرتضي بني فضل از علماي مبارز طي نامه‌اي در تاريخ13 /8 / 44 پس از تغيير محل تبعيد امام از ترکيه به عراق خطاب به ايشان نوشته است: محضر انور مقدس حضرت آيت‌ا... العظمي امام المسلمين رئيس‌الملـة و الدين آقاي خميني مدظله العالي جعلنا فداک ... .

- جمله معروف شهيد آيت ا... محمدباقر صدر: «ذوبوا في الامام الخميني کما ذاب في الاسلام» ؛ «در امام خميني ذوب شويد همچنان که او در اسلام ذوب شده است.»

- کتاب‌هايي که از سال 1348در نجف اشرف منتشر شده يا ماهنامه 15 خرداد که تا سال 1354 در همين شهر منتشر مي شده و نيز کتاب تاريخ نهضت اسلامي ايران که در سال1356 در لبنان منتشر شده، از عنوان امام براي رهبر انقلاب استفاده شده است.

- سيد مهدي طباطبايي از علماي مبارز: « سال 50 اين واژه[الامام الخميني]... در دهان مردم افتاد»

- شهيد محمد صادق اسلامي گيلاني در سال 1356: وي کسي بود که قبل از شهادت حاج آقا مصطفي و در صحن حضرت عبدالعظيم، در يک سخنراني، رسما از رهبر کبير انقلاب به عنوان امام خميني ياد کرد.

- سخنراني معروف حجت الاسلام حسن روحاني به مناسبت رحلت مرحوم حاج آقا مصطفي، فرزند برومند امام خميني(ره)، در تاريخ 8/ 8/56 در مسجد ارک تهران.

حضرت روح ا... مظهر و نماد آرمان ها و ارزش هاي اسلامي بود

در واقع حضرت روح ا... مظهر و نماد آرمان ها و ارزش هاي اسلامي بود که امت اسلامي ما نه در داخل کشور بلکه در جهان اسلام در آئينه امامت آنرا مي ديد؛ امامتي که همچون خورشيد بي نياز از هر نور و نشان ستاره هاست چرا که ا... أعلم حيث يجعل رسالته و اين ما هستيم که همواره در شعاع چنين نوري بوديم و بدون نام و نشان او در هيچ جاي جهان براي ما هويتي نبود و نيست و زنده کردن اين نام و نشان در واقع هويت بخشي به خودمان بود تا به امام خميني (ره).

سخنان حجت الاسلام محمدي عراقي در برنامه شناسنامه به بخشي از اين واقعيت اشاره مي کند: «براي ما سلسله اي از آرمان ها به وجود آمده بود که ما تجلي همه اين آرمان ها و آرزوها را در وجود امام مي ديديم. از روزي که چشم باز کردم و خودم را شناختم، امام را ديدم. شايد گزاف نيست اگر بگويم ما قبل از اينکه خودمان را بشناسيم، امام را شناختيم. - ما آن زمان فکر مي کرديم مهم ترين و بهترين نوع مبارزه زنده کردن ياد امام است.

 آن روزها تمام توان رژيم پهلوي متمرکز بر اين است که امام به فراموشي سپرده شود و ما هم از هر طريقي که مي شد مي خواستيم جلوي اين فراموشي را بگيريم. مثلاً در کلاس انشاء، در مورد امام انشاء مي نوشتيم. يا مثلاً کاردستي هايي با محوريت شخصيت امام درست مي کرديم و ...»

امروز نيز ما بي نياز از اين نور و نشان نيستيم و هر کار و قدمي در جهت شناساندن اين آفتاب جهاني، بازتابي در هويت فردي،جمعي-گروهي،ملي-اسلامي خودمان خواهد داشت و اين تحقق نخواهد يافت مگر با اطاعت و پيروي کامل از جانشين خلف آن حضرت، امام خامنه اي مدظله العالي.

انشاا...

نظرات

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط خبرگزاری گلستان ما در وب سایت منتشر خواهد شد

پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد

مهدى

سلامممنون از اين مقاله خوب اطلاعات خوبى داديددست مريزاد

0
0
پاسخ
1393-09-13 20:55

© کپی بخش یا کل هر کدام از مطالب گلستان ما با ذکر منبع امکان پذیر است.