به گزارش گلستان ما به نقل از راه دانا؛ تاکنون بارها مقام معظم رهبری نسبت به اروپایی‌ها و مذاکرات برجام اروپایی ابراز بی‌اعتمادی کرده و همواره سفارش کردند که دولتمردان در رابطه با برجام و مسائل اقتصادی از اروپایی‌ها قطع امید کنند. در این رابطه مقام معظم رهبری در دیدار با مسئولین نظام در دوم خرداد ماه متذکر شدند: «بنده قبلاً هم گفته‌ام، الان هم میگویم که ارتباط با اروپا باید ادامه پیدا کند. البتّه اروپا یک شکل نیست، جاهای مختلفش مختلفند، در یک چیزهایی مشترکند، در یک چیزهایی نه، جور دیگرند، روشهای مختلفی دارند. به‌هرحال با مجموعه‌ی اروپا -کشورهای اروپایی، نه جامعه‌ی اروپا- با کشورهای اروپایی بایستی ادامه‌ی ارتباط باشد امّا قطع امید کنید از اینها؛ از اروپا قطع امید بکنید. اروپا جایی نیست که ما بتوانیم برای مسائل گوناگون خودمان از جمله همین مسئله‌ی برجام و مسائل اقتصادی و مانند اینها به آنها امید ببندیم؛ نه، اینها کاری نخواهند کرد؛ قطع امید [بکنید]».

مقام معظم رهبری در سخنرانی‌های خود دلایل این بی‌اعتمادی را هم ذکر می‌کنند که طی این هشت ماه مذاکره با دولت‌های اروپایی، گواه و شاهد این دلایل در میدان عمل اتفاق افتاد است که دلایل تاکید مقام معظم رهبری  درباره‌ی بی اعتمادی نسبت به غرب عبارتند از:

همراهی اروپا با آمریکا در مواقع حساس

«یک تجربه‌ی دیگر که این هم تجربه‌ی مهمّی است، تجربه‌ی همراهیِ اروپا با آمریکا در مهم‌ترین موارد است. ما بنای دعوا کردن با اروپایی‌ها را نداریم؛ با این سه کشور اروپایی بنای معارضه و مخالفت و بگومگو نداریم، امّا واقعیّتها را باید بدانیم. این سه کشور نشان داده‌اند که در حساس‌ترین موارد با آمریکا همراهی میکنند و دنبال آمریکا حرکت میکنند.

اروپایی‌ها در بحث توسعه موشک بالستیک ایران، حضور ایران در منطقه، موارد حقوق بشر و ... با آمریکا همراهی کردند؛ تا جایی که با همراهی آمریکا، آزمایش‌های موشکی ایران را به شورای امنیت کشاندند و سعی کردند علیه آن اقدام کنند.

در رابطه با این همراهی، وزیر امور خارجه بلژیک گفته است که «ضروری است ما به همکاران آمریکایی نشان دهیم که در مسائلی مانند موشکی و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران در یک جهت پیش می‌رویم».

اروپا به دنبال زدن دو هدف با یک تیر- اروپایی‌ها هم به دنبال محدودیت‌های هسته‌ای و هم حفظ تحریم‌ها: « اسمی از برجام آوردم؛ یک جمله‌ی کوتاه راجع به برجام بگویم. از برخی حرفهای بعضی از دولتهای اروپایی این‌جور برمی‌‌آید که اینها توقّع دارند ملّت ایران، هم تحریم‌ها را تحمّل کند و با تحریمها دست‌وپنجه نرم کند، و هم از فعّالیّت هسته‌ای خود که نیاز قطعی آینده‌ی کشور است دست بکشد و این محدودیّتهایی را که بر او تحمیل کرده‌اند ادامه بدهد.

من به این دولتها میگویم بدانند که این خواب آشفته، تعبیر نخواهد شد؛ ملّت ایران و دولت ایران، این را تحمل نخواهند کرد که هم تحریم باشند، هم در محدودیّت هسته‌ای و حبس هسته‌ای قرار داشته باشند؛ این نخواهد شد.

اروپایی‌ها در طی این چندماه گذشته نشان دادند که به دنبال دور زدن تحریم‌ها نیستند. آنها با بیان اینکه تا زمانی که ایران به تعهدات خود پایبند باشد، به تعهدات خود پایبند هستند، توپ را در زمین ایران انداختند و برای دور زدن تحریم‌های وعده‌های متعددی دادند که این وعده‌ها به سرانجام نرسید.

آخرین وعده‌ی آنها راه‌اندازی کانال مالی موسوم به SPV بود که با چندبار بدعهدی راه‌اندازی آن به تعویق افتاد و نهایتا در 9 بهمن ماه تحت عنوان INSTEX به ثبت رسید.

سه کشور اروپایی در بیانیه‌ی راه‌اندازی INSTEX صراحتا گفتند که این ابزار پشتیبانی تبادلات تجاری، کالاهای تحریمی را پوشش نمی‌دهد و ابتدا بر روی زندگی مردم ایران، یعنی اقلام دارویی و غذایی تمرکز دارد. این رفتار اروپایی‌ها نشان می‌دهد که اروپا می‌خواهد برجام را بدون دور زدن تحریم‌های آمریکا حفظ نماید.

اروپایی‌ها مانند آمریکا بدعهدند

اروپایی‌ها پایبند تعهداتشان نیستند- رهبر انقلاب در خصوص عدم پایبندی اروپایی ها به تعهداتشان نیز می گویند: « خب این روزها در کشور صحبت، صحبت اروپایی‌ها و پیشنهادهای اروپایی است. من توصیه‌ام این است که به اروپایی‌ها هم اعتماد نکنید. در مورد آمریکا هم من از دو، سه سال پیش که این بحثهای مذاکرات مربوط به هسته‌ای برقرار بود دائماً، هم خصوصی به مسئولین میگفتم، هم در جلسات عمومی -در سخنرانی‌ها- مکرّر گفتم که من اعتمادی به اینها ندارم. به اینها اعتماد نکنید؛ به اینها اطمینان [نکنید]؛ به حرفشان، به قولشان، به امضایشان، به لبخندشان اعتماد نکنید، اینها مورد اعتماد نیستند. خب، حالا نتیجه این شده که خود مسئولینی که آن روز مذاکره میکردند، امروز دارند میگویند آمریکا غیر قابل اعتماد است! خب، از اوّل بایستی این غیر قابل اعتماد بودن را تشخیص میدادند و حرکت میکردند. امروز هم دارم راجع به اروپا میگویم «غیر قابل اعتمادند»؛ نمیگویم درباره‌ی مسائل مورد ابتلاء و مانند اینها ارتباط نداشته باشید با اینها؛ نه، بالاخره ما یک دولتی هستیم، یک حکومتی هستیم که الحمدلله مقتدریم، توانایی داریم؛ بحث سرِ این نیست، بحث سرِ این است که به اینها با چشم بدبینی نگاه کنید؛ اینها به هیچ چیز پابند نیستند.

اروپایی‌ها درست بعد از خروج آمریکا از برجام، عنوان می‌کردند در مقابل پایبندی ایران به تعهدات خویش در برجام، آنها نیز به تعهدات خود در برجام پایبند هستند که برخی از این موارد عبارت است از برداشتن تحریم‌های بایستی تحریم‌های بانکداری، تامین مالی و بیمه، تحریم‌های مربوط به بخش نفت و گاز و پتروشیمی، ممنوعیت‌های بخش حمل و نقل، ترانزیت و کشتی‌سازی، تحریم‌های طلا و فلزات با ارزش. اما در بیانیه‌ی جمع‌بندی شورای اروپا در مورد ایران آمده است«اتحادیه اروپا بر تلاش‌های صورت گرفته به منظور حفظ منافع اقتصادی و گسترده‌تر برای ایران همانطور  که در برجام پیش‌بینی شده است، تاکید می‌کند». اتحادیه اروپا سعی می‌کند به نوعی وزنه‌ی تلاش‌های خود را با وزنه‌ی تعهدات ایران در برجام موازنه کند و این هم علاوه بر بدعهدی‌های قبلی، بدعهدی محسوب می‌شود.

رویکرد بی‌اعتمادی دولت نسبت به اروپا

طبق فرمایشات مقام معظم رهبری و با توجه به واقعیت‌های میدانی، نباید به اروپا اعتماد کرد؛ این در حالی است که دولت، قبل از این در موضع‌گیری‌های خود ابراز کرده است که نسبت به اروپا حسن ظن دارد.

در حقیقت برای تامین منافع ملی نیاز است دولت رویکرد خود نسبت به اروپا را عوض کند. واقعیت این است که دولتی که نسبت به اروپا بی اعتماد است، به امید توسعه‌ی کانال INSTEX نمی‌نشیند. هم کار ایجابی انجام می‌دهد و هم کار سلبی.

کار ایجابی این است که دولت بخش اعظم ظرفیت دیپلماسی اقتصادی خود را بر روی دیگر کشورها صرف کرده و روابط تجاری را با کشورهای همسایه و کشورهایی که در بالای فهرست شرکای تجاری ایران قرار دارند، تعمیق و سعی کند با انعقاد پیمان‌های پولی دوجانبه کانال‌های بانکی را باز کند.

کار سلبی این است که دولت تمام تعهدات ایران در برجام را تعلیق نماید و با توسعه گام به گام INSTEX، اقدام به اجرای گام به گام تعهدات خود در برجام کند؛ تا به این ترتیب اروپایی‌ها مجبور شوند برای حفظ برجام امتیاز بدهند.

انتهای پیام/