به گزارش گلستان ما به نقل از فارس، بحران کم‌آبی در سال‌های اخیر موجب شده تا طرح‌های متعددی برای جبران این مسئله به ویژه در کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی پیشنهاد شود و در بخش‌های مختلف نیز به اجرا درآید، با توجه به نیاز آبی بالای کشت شالی برنامه‌هایی برای کنترل کشت این محصول و اصلاح الگوی کشت اجرا شد اما موفقیت این برنامه‌ها نیازمند زیرساخت‌ها همچنین در نظر گرفتن ملاحظات ویژه است.

برنج یکی از محصولات کشاورزی است که نیازهای معیشتی و اقتصادی شالی‌کاران را تامین می‌کند و همین امر باعث شده تا افراد زیادی به کشت شالی در این خطه شمالی روی آورند.

نگرانی کشاورزان از عدم تنظیم بازار و تامین کالاهای اساسی مانند برنج با قیمتی گرانتر یکی از دلایل تمایل کشاورزان به کشت این محصول است با این همه نه می‌توان وضعیت کشت شالی را ادامه داد و نه می‌توان به سادگی دستور به ممنوعیت کشت این محصول داشت.

چند سالی است که دولت ممنوعیت کشت شالی را در تعدادی از استان‌ها در دستور کار قرار داد و امسال ممنوعیت کشت آن به جز در دو استان گیلان و مازندران را تصویب کرد تصمیمی که با هدف اصلاح الگوی کشت و معرفی و ترویج محصول جایگزین گرفته شد، در این میان فراهم کردن زیرساخت‌ها، توسعه روش‌های نوین آبیاری، اصلاح بذر، کاهش وسعت کشت برنج به ویژه در مناطقی که نیازمند استفاده از مدیریت منابع آبی است، ترویج شیوه‌های موفق کشت برنج که نیاز آبی کمتری دارند و کنترل بازار از جمله مواردی است که باید مورد توجه قرار داد.

نباید این مهم را نادیده گرفت که مدیریت منابع آبی نیازمند همدلی، اشتراک نظر مدیران، مسوولان و کشاورزان است اینکه هم کشاورزان، شرایط خاص آب و خشکسالی را در نظر بگیرند و هم مسوولان خسارت معیشتی و اقتصادی کشاورزان را در نظر داشته باشند.

*این روزها حسرت کشت شالی بر دل بسیاری از شالی‌کاران این خطه شمالی جاخوش کرده است

این روزها حسرت کشت شالی بر دل بسیاری از شالی‌کاران این خطه شمالی جاخوش کرده و دلیل آن چیزی جز بحران کم‌آبی نیست، حالا اینکه چرا طبیعت بر طبل ناسازگاری می‌کوبد به جای خود؛ اما استفاده از «فنون روز» مسئله‌ای است که فقط شعار آن از سوی برخی مسوولان گلستانی طی سالیان متمادی سر داده می‌شود.

اگر الگوهای کارشناسی در بخش کشاورزی اجرا شوند و تنها در صفحه کاغذ باقی نمانند هم منابع طبیعی حفظ می‌شود و هم آلامی بر درد کشاورزان خواهند بود و آن وقت دولت‌ها نیز در این شرایط بغرنج اقتصادی متهم به ناکارآمدی و بی‌تدبیری از سوی مردم و کشاورزان نمی‌شوند.

برای اینکه مسئله ممنوعیت کشت شالی در استان را در استان بررسی کنیم خواندن اظهارات مختار مهاجر رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان و علیقلی ایمانی دبیر خانه کشاورز گلستان خالی از لطف نخواهد بود.

مهاجر: سالانه 75 تا 80 هزار هکتار برنج در گلستان کشت می‌شود

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان گلستان در خصوص آخرین وضعیت کشت شالی در استان گفت: اگر بخواهیم سابقه وضعیت کشت شالی را در استان بررسی کنیم ما استانی بودیم که شرایط کشت‌مان اختصاصا به زمین‌های نسقی برمی‌گشت که چیزی در حدود 15 هزار هکتار تا 20 هزار هکتار «50 درصد» به صورت نسقی کشت می‌شد و 50 درصد آن را کشاورزان به صورت آیش قرار می‌دادند تا بتوانند آب‌های سطحی که به صورت قنوات و یا رودخانه بود جوابگوی این کشت باشد.

مختار مهاجر تصریح کرد: متاسفانه شرایط اقتصادی در چند سال گذشته به گونه‌ای شد که کشاورزان ترجیح دادند به سمت کشت برنج روی آورند و اکنون سالانه 75 تا 80 هزار هکتار کشت برنج در سطح استان اتفاق می‌افتد و منابع آبی زیرزمینی متاسفانه برای این محصول مصرف می‌شود.

وی با اشاره به آسیب‌پذیری منابع آبی بر اثر شدت تبخیر در استان به ویژه در ماه‌های تیر و مرداد ادامه داد: برای توسعه پایدار بخش کشاورزی ضرورت دارد کشت شالی در استان ساماندهی شود و منابع آبی استان را حفظ و مدیریت کنیم.

مهاجر:کشت پنبه جایگزین خوبی برای شالی است 

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان گلستان با اشاره به مصوبه هیئت دولت گفت: اگر چنانچه حداکثر آب مصرفی به ازای هر هکتار 7 هزار مترمکعب باشد و با کنتور مدیریت شود کشت شالی بلامانع است در همین راستا در سنوات گذشته با تعداد زیادی از کشاورزان پیشرو روش کشت مستقیم «خشکه‌کاری» انجام گرفت.

مهاجر بیان کرد: استاندار نیز چندماهی است که در این زمینه ورود کردند، هفته گذشته جلسه‌ای در وزارت نیرو بود و استاندار گلستان آنجا قبولاند که یک جلسه کارشناسی گذاشته شود و شرایط استان‌ها  که با یکدیگر متفاوت است مانند گلستان که اراضی نسقی داریم و یا در نوار مرزی  حاشیه دریای بندرگز و منطقه بندرترکمن که حاشیه دریاست و آب ماندگی دارد شرایط کشت برنج به گونه‌ای است که ما محصول دیگری غیر از برنج نمی‌توانیم بکاریم این شرایط برای استان باید در نظر گرفته شود و قرار شد جلسه‌ای گذاشته شود و آئین‌نامه‌ای تدوین شود که این مهم اتفاق بیفتد.

وی تصریح کرد: واقعیت این است که باید سالانه میزانی از کشت برنج را کاهش دهیم و به سمت کشت‌های جایگزین حرکت کنیم در کشت مستقیم و یا خشکه‌کاری به ازای هر هکتار 7 میلیون تومان صرفه‌جویی هزینه داریم، کشت پنبه جایگزین خوبی برای شالی است و اگر چنانچه به صورت بهاره کشت شود جوابگوی هزینه‌هاست.

ایمانی: برای حفظ منابع آبی نباید ممنوعیت کشت شالی اجرا شود/ باید شیوه‌ها را اصلاح کنیم

پیرامون این مسئله؛ علی قلی ایمانی دبیر خانه کشاورز استان گلستان نیز نظراتی داشت و در خصوص مدیریت آب و اقتصادی بودن کشت شالی و ایجاد توازن بین این دو گفت: ما در شرایط سخت اقلیمی در کل کشور هستیم و استان گلستان نیز از این مسئله مستثنی نیست از طرفی معیشت کشاورزان مورد مهمی است که باید به آن توجه شود.

ایمانی ادامه داد: ما سالیان سال است که به روش سنتی شالی را کشت می‌کنیم و در استان‌هایی مانند گیلان و مازندران که بیشتر از منابع آب باران و رودخانه‌ها استفاده می‌کنند و مشکلی ندارند اما شرایط ما در استان گلستان فرق می‌کند و ما بیشتر منابع آب زیرزمینی را استفاده می‌کنیم لذا برای اینکه از این وضعیت خارج شویم نباید ممنوعیت ایجاد کنیم.

وی با تصریح این نکته که باید شیوه‌ها را اصلاح کرده و در آن تغییر ایجاد کنیم، گفت: استفاده از شرایط نوین باعث حفظ منابع آبی و تامین معیشت کشاورزان می‌شود که این مهم نیازمند یکسری تدابیر ویژه است و محققان باید در زمینه ارقامی که بتوانند در مقابل خشکی و کم آبی مقاومت داشته باشند را معرفی کنند.

ایمانی: منابع آبی دچار نقصان شود اولین قربانیِ آن، کشاورزان هستند

دبیر خانه کشاورز ابراز کرد: شیوه‌های آبیاری باید اصلاح شود و از طرفی کشاورزان نیز باید آموزش‌هایی ببینند این مهم مستلزم کار تیمی قوی است که بتواند هم از نظر اقتصادی، تامین منابع آب، کیفیت برنج که حاصل از این تغییر است انجام شود باید تمام جوانب را در نظر گرفت تا کشاورز را هدایت کنیم به سمتی که اقتصادش تامین شود.

ایمانی با بیان اینکه منابع آبی امانتی در دست ماست که باید صیانت شود، گفت: ما هم اعتقاد داریم منابع آبی ارث ما نیست که هر طوری بخواهیم با آن برخورد کنیم اگر چنانچه منابع آبی دچار کمبود و نقصان شود اولین قربانیِ آن، ما کشاورزان هستیم، دولت‌های برای تامین آب شرب بیشتر از تامین آب کشاورزی تلاش می‌کنند در زمانی که در بحران کم آبی هستیم ما کشاورزان هم باید به این مهم توجه کنیم.

وی ادامه داد: ما باید یک تغییر ایجاد کنیم یعنی از روش‌های نوین بهره بگیریم باید تمام امکانات برای این تغییر فراهم شود وزارت جهاد کشاورزی در زمینه مدیریت آب خیلی تلاش می‌کند ولی وزارت نیرو در این راستا تعلل دارد.

ایمانی: با مسدود شدن هزاران حلقه چاه غیرمجاز چرا تغییری در حفظ منابع آبی ایجاد نمی‌شود

دبیر خانه کشاورز استان گفت: کیلومترها انتقال آب توسط وزارت کشاورزی و جهاد کشاورزی در این استان اتفاق افتاد هزاران کیلومتر اراضی استان زیر پوشش آبیاری تحت فشار قرار گرفت.

ایمانی تصریح کرد: آب منطقه‌ای سال‌هاست اعلام می‌کند ما بیش از 24 هزار حلقه چاه غیرمجاز در استان داریم و سالانه هم اعلام می‌کنند هزاران حلقه چاه غیرمجاز را مسدود کردیم  اما سوال اینجاست که چرا تغییری ایجاد نمی‌شود؟.

وی گفت: ما نباید برای کشاورزان مانع ایجاد کنیم بلکه باید با استفاده از روش‌های نوین آبیاری، استفاده از ارقام مناسب و اصلاح برخی روش‌ها به منفعت کشاورزان هم فکر کنیم.

انتهای پیام/