هر جور راحتیم می نویسیم
برگه‌های امتحانی و املاهای دانش‌آموزان، شاهد خوبی برای ماجرای غلط‌ نویسی و شیوه جدید کلمات فارسی‌ هستند.

محمد مهدی دانش آموز کلاس نهم معتقد است که لزومی ندارد وقتی صابون با سین هم کف می‌کند، اصلا "اصلن" خوانده می شود و یا می‌تونی بحرفی بزنگم؟ اگر می‌توانی حرف بزنی، به تو زنگ بزنم؟ هم معنا و مفهوم را به مخاطب می رساند از روش های سخت استفاده کنیم چرا که این طوری راحت‌تریم؛ پس این طوری هم می‌نویسیم.

اپلیکشن ها بهانه ای برای دور هم جمع شدن
در میان حجم انبوهی از شکلک ها و اسمایل های موجود در نرم افزارهای پیام رسان که جایگزین حرف زدن شده و 60 هزار برابر سریعتر از کلمه و جمله در ذهن انسان پردازش می شوند این روزها اپلیکیشن هایی برای نصب روی گوشی‌های هوشمند طراحی و تولید شده که به بهبود زمانبندی و مدیریت کار هم کمک می‌کند؛ از اپلیکیشن های آموزشی برای تازه عروس و دامادها، تازه مامان و باباها و تازه تاکسی دارها گرفته تا اپلیکیشن‌های یادآوری قرار و جلسات برای مدیران، کارمندان و فراموشکارها.

به هر حال شاید شما هم این روزها با تصاویر بامزه ای از سلبریتی ها یا فیس اَپ ها مواجه شده باشید. نرم افزاری که چهره افراد را پیر، جوان، خندان و حتی تغییر جنسیت را در چهره افراد به نمایش گذاشته و بهانه ای برای دور هم جمع شدن و خندیدن شده است.

قانون چه می‌گوید؟
کسانی که ساخت شکلک‌های جنسی یا توهین‌آمیز را در ایران غیرقانونی می‌دانند و به همین دلیل هم دراین‌باره به شرکت تلگرام انتقاد کرده‌اند، دلیلشان دراین‌باره فصل چهارم قانون جرایم رایانه‌ای است که به بحث عفت عمومی می‌پردازد. در ماده‌ 14 این قانون، مجازات افرادی که به این کار اقدام می‌کنند 91 روز حبس ذکر شده است.

در تبصره 4 این ماده هم آمده است: «محتویات مستهجن به تصویر، صوت یا متن واقعی یا غیرواقعی یا متنی اطلاق می‌شود که بیانگر برهنگی کامل زن یا مرد یا اندام تناسلی یا آمیزش یا عمل جنسی انسان است.»

در ماده‌های 16 و 17 فصل پنجم هم این قانون به هتک حرمت و حیثیت افراد در فضای مجازی می‌پردازد: «هرکس به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی، فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند، به نحوی که عرفاً موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از 91 روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج‌ میلیون ریال تا چهل‌ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.» در تبصره‌ دیگری از این قانون هم آمده است: «چنانچه تغییر یا تحریف به صورت مستهجن باشد، مرتکب به حداکثر هر دو مجازات مقرر محکوم خواهد شد.»

فضای مجازی رکن اصلی هویت ایرانی را به بازی گرفته است

دکتر حدادعادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، در آیین پایانی نمایشگاه مطبوعات هشدار داد که اگر بی‌مسئولیتی‌هایی که در فضای مجازی نسبت به خط و زبان فارسی وجود دارد، ادامه پیدا کند، این دو میراث ارزشمند از بین خواهند رفت. این هشدار بیشتر متوجه رسانه هاست که رفتار رسانه‌ها را در مسائل سرنوشت‌ساز ازجمله در حوزه زبان فارسی حساس تر می کند. کار رسانه‌ها چه مکتوب، چه آنلاین و چه رادیویی و تلویزیونی و چه مجازی با زبان و کلام است و بنابراین باید بیشترین حساسیت را به این مقوله داشته باشند چرا که ابزار کارشان است و الگوی مردم قرار می گیرد. این حساسیت ها و دغدغه ها نشان می دهد، رسانه ها در خاکریز دفاع از زبان و خط فارسی قرار دارند. تا به امروز بیشتر نگرانی ها از آسیب هایی بود که متوجه زبان فارسی بود اما امروز با فضای مجازی این خطر بیخ گوش خط فارسی هم قرارگرفته است و متاسفانه در فضای مجازی بی دقتی و شلختگی های زیادی در نوشتن دیده می شود و بدتر از همه لجاجت برخی در اصرار بر نوشتن این گونه نوشتار غلط است و فاجعه آن جاست که این غلط نویسی و شلخته نویسی را به حوزه رسانه مکتوب هم سوق می دهند و بر اشتباه خود پا می فشارند.

به نظر می رسد چه در حوزه رسانه های مکتوب وچه مجازی، سهل انگاری در درست نویسی، فردایی جبران ناپذیر را برایمان رقم خواهدزد. از این رو ذکر ایننکته ضروری به نظر می رسد که: «گوشی های همراه و فرصت های فضای مجازی، فرصت نوشتن را برای همه فراهم کرده است و کاربران در سنین گوناگون با سواد و سلیقه های مختلف، می نویسند و این نوشتن به دلیل این که با سرعت عمل همراه است، باعث شده است واژه ها شکسته و دم بریده و ابتر شود. کلمه ها آن چنان که تلفظ می شود، نوشته می شود و این بنیان های درست نویسی و دستور خط فارسی را متزلزل خواهد کرد. گاه کلمه غلط نوشته می شود و حروفی که صدای مشترک دارند به سلیقه کاربر تغییر می کند. شاید در اولین گام باید آموزگاران ادبیات در مدارس این نکته را گوشزد کنند و آستانه حساسیت دانش آموزان را بالا ببرند تا در رعایت درست نویسی حداقل های لازم را دقت کنند.»

انتهای پیام/عصر هامون