به گزارش گلستان ما، وداع تلخ، غمگینانه و شکننده است و وداع شیرین همراه با سرور و خوشحالی و شادمانی را به وضوح می شود در چهره عموم مردم به ویژه مومنین مشاهده کرد.

معمولاٌ وداع تلخ ، غمگینانه و بعضاً شکننده است از وداع بوی فراق و فراق معمولاً ناپسند و حاکی از این است که طرفین قصد دل کندن و جدائی از همدیگر را نداشته و به اقتضای ضرورت یا اجبار تن به آن میدهند: در تاریخ نیز هر جا وداع رخ داد پشت آن تلخی و پیامد آن آه ، ناله ، گلایه مندی و تبعات ان برای مدت طولانی تاریخ ماندگار و مورد استناد مورخین ؛ مولفین ؛ ادبا ، گویندگان مخصوصاٌ شعراء و هنرمندان قرار گرفت و اشک انسانها را در آورده است .

به عنوان نمونه:وداع پیامبر اکرم (ص) با امت در حجه الوداع و محله غدیر خم یا منزلش در هنگام بیماری حاکی از یک واقعه بزرگ و آماده کردن امت برای آینده سخت و اتخاذ تصمیم درست در شرائط بحران بود و لذا در تاریخ از این وقایع همیشه به تلخی یاد شده بدلیل اینکه امت اسلامی آمادگی دنیای بدون پیامبر (ص) را هرگز نداشته است .

وداع امام حسین (ع) در هنگام پایانی نبرد خونین کربلا که همه دلاور مردان و فرماندهان و سربازان بزرگ و کوچک به شهادت رسید ند، آنحضرت به سمت خیمه آمد تا از اهل خیام خداحافظی و از آن در تاریخ به وداع سالار شهیدان نامبرده می شود جدائی امام حسین (ع) از اهل بیت و مهمتر جدائی بچه های خرد سال و زنان از آنحضرت بسیار سخت و همراه با اشک و آه و ناله بوده است و در تاریخ بعضی از علماء تلخترین مصیبت را وداع دانسته و به وعاظ توصیه خواندن روضه وداع می نمودند و هر چند برای این وداع قرنها مرثیه سروده و روضه بر پا شده و اشکهای فراوانی جاری نه اینکه از تلخی آن کاسته نشده بلکه حزن و غم بیشتری را نیز بهمراه داشته است .

بگذار تا بگریم چون ابر در بهاران کز سنگ ناله خیزد روز وداع یاران

شاید همه ائمه در زندگی خویش صحنه وداع را با اهل منزل و مردم داشته که به بعضی از آنها بیشتر توجه شده و ممکن است بعضی از آنها مورد غفلت نیز واقع شده است و نمونه دیگر وداع صورت گرفته سفر امام رضا (ع) از مدینه به ایران و خراسان بود که اهل منزل را جمع و از آنها خداحافظی و با قبر رسول خدا (ص) وداع محزو نانه و غمگینانه داشته و به همه فهماند که این سفر برگشتی نخواهد داشت و البته وداع های دیگر نیز در تاریخ داریم مثل وداع حضرت یعقوب نسبت به حضرت یوسف و وداع امام حسین (ع) از قبر رسول ا... (ص) به هنگام خروج از مدینه در سال 60 هجری وداع رزمندگان هشت سال دفاع مقدس در هنگام اعزام به جبهه توسط مادران – پدران – همسران – فرزندان همراه با اشک که جمعی از آنها به شهادت رسیده و بخشی مجروح و بخشی هم اسیر که فراق اسارت برای طرفین تلخ و درد ناک بوده است . تاریخ زندگی بشر پر است از وداع تلخ و غمگین که این مرقومه را مجال بحث نیست .

اما وداع روزه داران از ماه رمضان هر چند در بیان امام سجاد (ع) در دعای 45 صحیفه سجادیه از آن با حزن و غم یاد شده است تحقیقاً این حزن شکننده نیست:

اولاً اشک شوقی است که گاهاً در وجود انسان تبلور و نوعی شادمانی و خرسندی همراه با گریه در چهره مومنین قابل مشاهده است در دنیای انواع اشک، اشک شوق زیبا ، کار ساز ، دارای مفاهیم و پیام بلند و لحظات بعد بجای حزن و غم ، شادمانی توام با رضایت را می شود در چهره صاحب اشک شوق مشاهده که نمونه آن پدران و مادرانی که فرزندانشان را برای دانشگاه یا مهاجرت به شهر دیگر همراه با اشک شوق و یا دخترانشان را برای فرستادن به خانه بخت با اشک شوق بدرقه میکردند

و به همین نسبت در زمان ملاقات با عزیزی که ماهها یا سالها چشم انتظار او بوده که نمونه بارز آن بازگشت آزادگان در هنگام ملاقات حتی قادر به سخن گفتن نبوده و عالی ترین پیام را در قطرات اشک شوق که حاکی از محبت عمیق بود باید جستجو میکرد و تحقیقا" هیچ دوربینی نمی توانست عمق آن را ثبت نماید.

بعبارت دیگر مومن روزه دار در پایان بخش ماه رمضان از اینکه موفق به انجام فرائض مخصوصاٌ نوافل گسترده شده خوشنود و در پیشگاه الهی احساس سبک بالی و در حقیقت با نجوای دل علاقه قلبی خویش را نسبت به ماه رمضان ابراز و در عین حال به استقبال عید فطر و ماه شوال رفته چه بسا از ابتدای ماه رمضان آنرا به انتظار نشسته و برای وقوع آن لحظه شماری میکرد در تعبیر روزمره است :

ماه رمضان رفت و عید رمضان آمد صد حیف که آن رفت صد شکر که این آمد امام صادق (ع) فرموده اند:للصائم فرختان فرحه عند الفطاره و فرحه عند لقاء ربه . پس این وداع شیرین همراه با سرور و خوشحالی و شادمانی را به وضوع می شود و در چهره مومنین مشاهده کرد.

ثانیاً : وداعی تلخ و شکننده است که برگشت نداشته است اما وداع با رمضان به معنای خداحافظی موقت و مومنین منتظر برگشت میباشند .

ما تو را چشم به راهیم هنوز

چنانچه در دعای وداع و زیارت قبور ائمه و شهداء می خوانیم و لا جعله الله آخر العهد منی لزیارتکم یعنی خدایا این آخرین زیارت من نباشد و بتوانم مجدداً برگردم " و در زیارت وداع امام سجاد (ع) است:«السلام علیک ما کان أحرصنا بالأمس علیک و اشد شوقنا غداً الیک: سلام بر تو ای که دیروز چه بسیار به تو آزمند بودیم و فردا چه بسیار مشتاق تو خواهیم بود .

ثالثاً : در ماه رمضان میزبان خدا و مومنین مهمان میباشند عمر مهمانی کوتاه و به پایان خواهد رسید و لذا عید فطر وداع مهمان با صاحبخانه بوده و معمولاً علاقه بین مهمان و میزبان زمان جدائی را سخت و بعضاً در چهره مهمان و میزبان اندوه قابل مشاهده و در عین حال نوعی رضایت فیما بین را از این مهمانی در هنگام خداحافظی بنمایش در میاورند.

ای خدا این وصل را هجران مکن سر خوشان عشق را نالان مکن

باغ جان را تازه و سر سبز دار قصد این مستان و این بستان مکن

چون خزان بر شاخ و برگ دل مزن خلق را مسکین و سر گردان مکن

بر درختی کاشیان مرغ تست شاخ مشکن مرغ را پران مکن

جمع و شمع خویش را بر هم مزن دشمنان را کور کن شادان مکن

گر چه دزدان خصم روز روشنند آنچه می خواهد دل ایشان مکن کعبه اقبال این حلقه ست و بس کعبه اومید را ویران مکن

این طناب خیمه را بر هم مزن خیمه تست آخر ای سلطان مکن

نیست در عالم ز هجران تلخ تر هر چه خواهی کن و لیکن آن مکن

پیامبر اکرم (ص) فرموده است : من حق الضیف آن تمشی معه فتخرجه من حریمک الی الباب از جمله حقوق مهمان بر میزبان این است که تا درب منزل وی را بدرقه نمایئ در حقیقت هنگام بدرقه مهمان توسط میزبان عواطف تحریک و احساسات شعله ور و سخن های غمگینانه و بعضاً شاعرانه بین مهمان و میزبان رد و بدل می شود تا عمق رضایت را از همدیگر در قالب واژه های و کلمات و شاید جملات بیان نمایند . نور الله ولی نژاد

1. صحیفه سجادیه دعای 45

2- السلام علیک ما کان اطو لک علی المجرمین و اهیبک فی صدور المومنین سلام بر تو که برای بزهکاران چه طولانی بودی و در دل مومنان چه با شوکت

3- السلام علیک من شهر لا تنا فسه الایام سلام بر تو ای ماهی که روزهای دیگر با تو رقابت نمی توانند بکنند

4- السلام علیک غیر مودع برماً و لا متروب صیامه ساًما سلام بر تو که وداع ما با تو از دلتنگی و ترک روزه ات ، از ملالت نبود.

انتهای پیام/