به گزارش گلستان ما- داود خاندوزی؛ گزارشی از زمان مشخص اهلی شدن سگ ها وجود ندارد و امروزه از سگ انسان به منظور شکار، گله داری، بارکشی، حفاظت، کمک به پلیس، نیروی مسلح و کمک به اشخاص دچار ناتوان و زنده یابی و جسدیابی در حوادث استفاده می کنند.

اما علاوه بر این برخی از افراد جامعه از سگ به عنوان همراه و همدم استفاده می کنند و وقتی دل آنها را می زند و یا به دلیل مهاجرت و یا فروش منزل مجبور می شوند آنها را در دل طبیعت رها کنند  بی آنکه بدانند که این مسئله چه پیامدهایی را به دنبال خواهد داشت، حضور سگ‌های ولگرد نه‌ تنها تصویر شهری مثل گرگان را از لحاظ منظر شهری مخدوش می کند، بلکه موجب نگرانی مردم از پیامد‌های پرسه زدن این حیوان‌ها در شهر نیز می شود و لذا در ماه های گذشته دادستان مرکز استان گلستان در خصوص سگ گردانی به دلیل  مسائل بهداشتی و زیست محیطی اعلام جرم کرده بود و برخی موارد نیز براثر گزش های سگ آسیب دیدند و برخی نیز جان خود را از دست دادند.

در حالی که مسئولان شهرداری و آتش نشانی گرگان عنوان کردند که هیچ گزارشی از گزش سگ به آنها گزارش نشده است اما براساس آمار مرکز بهداشت در کل استان گلستان در سال ۹۹ بالغ ۱۱ هزار و ۱۵۰ گزیدگی و در شهر گرگان دو هزار و ۲۶۰ مورد گزیدگی گزارش شده است و هر ساله بر آمار میزان گزیدگی حیوانات در استان افزوده شده است.

کارگروه ساماندهی سگ‌های بلاصاحب گرچه در کشور تدوین و برای اجرایی شدن تحویل شهرداری‌ها شده و  وظایف بیش از ۱۰ دستگاه اجرایی از جمله فرمانداری، شبکه بهداشت و درمان، دامپزشکی، شهرداری‌ها و اداره حفاظت محیط زیست که در این کارگروه عضو هستند این است که به این مسئله ورود پیدا کنند ولی به نظر می رسد که در شهر گرگان آنگونه که باید به این مسئله اهتمام نشده است.

براساس دستورالعمل این کارگروه به جای حذف فیزیکی سگ‌ها در مرکز خاصی جمع‌آوری می شوند و پس از مایه‌کوبی و پلاک‌گذاری به افراد واگذار می شوند و یا عقیم‌سازی شده و دوباره برای ادامه حیات رهاسازی می شوند.

شهرداری هیچ نقشی در حوزه سگ گردانی ندارد
احمدعلی سالاری، معاون خدمات شهری شهرداری گرگان در این زمینه می گوید: بحث سگ های ولگرد با سگ گردانی دو موضوع متفاوت است و در حوزه سگ گردانی شهرداری هیچ نقشی ندارد مگر آنکه مقامات قضایی و نیروی انتظامی سگ گردانی را متوقف کنند و به شهرداری تحویل دهند که چنین اتفاقی تاکنون اتفاق نیفتاده است.

معاون خدمات شهری شهرداری گرگان  بابیان اینکه در کمتر از یک سالی که در شهرداری حضور دارم در خصوص گزش سگ ها گزارشی نداشتیم، گفت: برای جمع آوری سگ های ولگرد یک قراردادی با پیمانکاران خدمات شهری داریم که در آن ایتمی به عنوان جمع آوری سگ های ولگرد در نظر گرفته شده است و  اگر شهروندی تماس بگیرد و یا مراجعه حضوری به شهرداری داشته بانشد  اکیپ های پیمانکاری را ماموریت می دهیم که در خصوص جمع آوری سگ ها اقدام کنند.

سالاری بیان کرد: در شهرداری گرگان یک موقعیتی برای احداث محل پناگاه و نگهداری و ساماندهی سگ های بلاصاحب در نظر گرفته شده که تا یک ماه آینده به بهره برداری می رسد و این مکان محلی به منظور واکسیناسیون و عقیم سازی سگ های بلاصاحب و هم آشیانی است که اگر زاد و ولد داشته باشند در این موقعیت نگهداری می شوند و برخی از این سگ ها نیز به متقاضیان مانند چوپان اطراف و یا برای باغات تحویل داده می شود .

وی افزود: تاکنون عقیم سازی سگ های ولگرد را انجام نمی دادیم و در حال حاضر برنامه درست و تدوین شده را اجرا می کنیم.

این مقام مسئول معتقد است که  از شهرهای اطراف و روستاها نیز در حاشیه شهر گرگان سگ ها رها می شود و این مسئله نیز مشکلاتی به وجود آورده و شهروندان با تماس با شماره ۱۳۷ می توانند سگ های خود را به جای رهاسازی تحویل شهرداری دهند.

اما با این وجود یکی از معضلات توله کشی سگ های ولگر این است که  عده ای در باغات نسبت به توله کشی غیرقانونی اقدام می کنند ولی تنها چند توله آنها قابل فروش است و مابقی ارزش نگهداری حرفه ای ندارند و لذا این سگ ها نیز در طبیعت رها می شوند.

از سویی دیگر این سگ ها که رها می شوند از آنجایی که عقیم نشدند، زاد و ولد می کنند و اگر تغذیه مناسبی داشته باشند هر سگ می تواند در طول سال ۱۵ تا ۲۰ توله بیاورد و لذا با وجود اینکه بسیاری از گونه های حیات وحش ایران در معرض نابودی قرار دارد تعداد سگ های رها شده در ایران رو به افزایش است و تخمین زده می شود که بیش از دو میلیون سگ در کشور وجود داشته باشد.

بسیاری از انسان ها از روی حس حیوان دوستی به این سگ های ولگرد و رها شده در طبیعت غذا می دهند و این حیوان را تحریک می کند بچه به دنیا بیاورد و حتی دیگر حیوانات مثلا غذا دادن به گربه نیز اینگونه است که باعث می شود دیگر گربه تمایلی به گرفتن موش نداشته باشد و این مسئله باعث آسیب پذیری این حیوانات و برهم خوردن اکوسیستم زندگی آنها می شود.

این مسئله نه تنها اکوسیستم این حیوانات را برهم می زند بلکه بر ۱۹۷ گونه پستاندار و ۵۴۰ گونه پرنده و حتی حیوانات در معرض انقراض مثل یوز ایرانی و گربه شنی آسیب وارد می کند چرا که سگ دشمن اصلی برخی از این حیوانات به شمار می روند.

از سویی دیگر سگ هایی که در طبیعت رها شده و بدون صاحب هستند همه چیز را می خورند و عرصه را برای دیگر حیوانات تنگ می کند چرا که این سگ ها غذای یک سری موجودات دیگر را استفاده کردند این مسئله باعث شد که در جنگل های زاگرس دارکوب  که سوسک درختان را تغذیه می کرد کم شود و جنگل های زاگرس با بیماری رو به رو شود.

حمله سگ های ولگرد به بره آهو در جنگل گلستان
در این زمینه محمود شکیبا، رئیس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست گلستان می گوید: در طبیعت وضعیت حیات وحش به گونه ای است که این حیوانات با یکدیگر به تعادلی رسیدند و هر یک محدوده خود را دارند و کمتر به یکدیگر آسیب می زنند مگر اینکه بخواهند به عنوان شکار اقدام کنند.

رئیس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست گلستان  ادامه داد: وقتی انسان به حیات وحش مداخله می کند پیامدهای خسارت باری را نیز برای حیات وحش به وجود می آورد و یکی از این پیامدها حضور سگ های ولگرد و بلاصاحب است، این حیوانات بی پناه بدون هیچ پشتیبانی و غذا رها می شوند و عده ای نیز با شرایط محیط زیستی خود را آمیخته می کنند و این سگ ها حیواناتی هستند که یاد نگرفتند که چگونه لانه درست کنند و زندگی کنند و هر جایی از حیات وحش نیز قرار بگیرد برای رفع گرسنگی باید اقداماتی انجام دهند.

شکیبا بیان کرد: در پارک ملی گلستان شاهد این مسئله بودیم که در دشت میرزابایلو سگ هایی به بره های آهو حمله کردند و آنها را می خوردند حتی سگ های صاحب دار و گله نیز این آسیب را به حیات وحش وارد می کنند و شاهد آن بودیم که فیلمی منتشر شد که تعدادی سگ گله یک مرال حمله کردند و آن را شکار کردند.

وی ابراز داشت: باید سگ های بلاصاحب ساماندهی شوند و در مرکزی نگهداری شوند و در طبیعت چیزی به عنوان سگ وحشی نداریم که بخشی از طبیعت ما شده باشد و ما آنها را به صورت وحشی رها می کنیم.

این مقام مسئول خاطرنشان کرد: به افرادی که سگ ها را وارد طبیعت می کنند نیز پیشنهاد می کنیم که خیلی به اعماق جنگل نروند و باعث بهم زدن حیات وحش نشوند و ممکن است که این سگ ها آسیبی به خود و حیات وحش وارد کنند.

شکیبا تاکید کرد: ترجیح ما این است که انسان کمتر به اعماق طبیعت برود و آرامش حیات وحش را بهم نریزد، متاسفانه محیط زیست در زمینه حیات وحش متولی است این وظیفه به محیط زیست سپرده نشده و متولی گری سگ های بدون صاحب برعهده شهرداری ها است که باید مراکزی برای اقیم سازی و جمع آوری و گرد آوری آن ایجاد کنند.

 بر اساس استانداد ماده ۵۵ بند ۱۵ و همچنین مواد ۱ و ۱۱ قانون مسئولیت مدنی مصوب ۱۳۳۹ محکوم شدند اما به نظر می رسد که هم شهرداری و هم شهروندان گرگان از این قانون بی اطلاع هستند و آنگونه که باید در زمینه دیه سگ های ولگرد و بدون صاحب در سطح شهر اطلاع رسانی نشده است.

یا عدم وجود قوانین کافی در مورد نگهداری حیوانات خانگی و  سگ گردانی  موضوعی است که متخصصان و عموم مردم را آزارمی دهد و باید متولیان نسبت به این مسئله اهتمام جدی داشته باشد.

در حوزه سگ گردانی هم از نظر حقوقی اگر جراحتی یا ضربتی  رخ دهد صاحب حیوان باید از طریق پرداخت دیه  اقدام به جبران خسارت کند.

آسیب های مخرب سگ به محیط زیست در حالی است که بسیاری از افراد جامعه بدون اطلاع از این مسائل خود را مدافع حقوق حیوانات از جمله سگ می دانند و اجازه نمی دهند که دستگاه های متولی مثل شهرداری ها وظایف خود را به درستی انجام دهند.

هنوز بسیاری از مردم گرگان نمی دانند که در صورت گزش سگ باید به چه ارگانی مراجعه کنند و این در حالی است که بنا به گفته کارشناسان مراکز بهداشت در صورتی که بزاق این حیوان با پوست انسان هم تماس داشته باشد باید به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه کنند.

انتهای پیام/