به گزارش گلستان ما به نقل از طوبی گلستان، در جهان پرشتاب و گذارای امروز بسیاری از واژه ها و ساختارها، در حال رنگ باختن و حتی نابودی هستند. ورزش محلات که در گذشته یکی از پرطرفدار ترین مقولات محسوب می شد و سکوی پرش بسیاری از قهرمانان و پهلوانان محسوب می شد یکی از این ساختارها است که امروزه دیگر جایگاهی در ورزش مملکت ندارد.

در واقع ورزش محلات که به موازات ورزش مدارس بیشترین سهم را در توسعه و گسترش ورزش قهرمانی را داشتند، دیگر رنگ و بوی سابق را ندارد تا جایی که عبارت‎هایی نظیر« ورزش محلات و زمین‎های خاکی» در دایره لغات نسل جوان نمی گنجند و اصلا جایگاهی ندارد.

راز و رمز ورزش محلات

در گذشته همه ورزشکاران و علاقه مندان به ورزش، شروع کارشان از همین زمین‎های خاکی حاشیه شهرها و روستا ها بود و تا مراحل بالای قهرمانی می‎رسیدند. از آنجایی که تعداد زمین‎های خاکی و ورزشکاران محلات زیاد بود، انتخاب و گزینش ورزشکاران نیز برای مربیان راحت بود. جام‎های متعددی که ورزشکاران محل با هزینه های شخصی ورزشکاران و شوراها و ورودی تیم‎ها برگزار می‎کردند، امروزه تقریباً به خاطره‎ها پیوسته است و مسابقات ورزشی اکثرا دولتی شده‎اند و بیشتر در ماه رمضان و مسابقات بین آموزشگاهی خلاصه می‎شوند.

در گذشته ورزش محلات عمدتا به بازی‎ها و ورزش‎های اطلاق می‎شد که در زمین‎های اطراف شهرها و روستا یا در زمین‎های خالی که صاحبان آنها قصد و ساخت و ساز در آنها نداشتند و حتی در مدارس که زمین‎های ورزشی دارند انجام می‎شد.

در ورزش محلات بیشتر توجه به اصل بازی و نشاط مطرح بود و بچه‎های سعی می‎کردند از کمترین امکانات بیشترین استفاده را ببرند. زمین‎ها با گچ خط‎کشی می‎شدند.

تیرهای دروازه چوبی بودند و اثری از تور نبود. هیچ‎کس بیمه ورزشی نداشت. اکثر بچه‎ها با دمپایی و زیر پوش بازی می‎کردند، تبانی و دست‎های پشت پرده هم وجود نداشت. در این زمین‎ها در طول سال به عناوین مختلف مسابقات ورزشی برگزار می‎شد که با استقبال شدید جوانان همراه بود. اما در جامعه کنونی ساخت و سازهای متعدد، کمبود زمین‎های خالی، کم شدن حوصله مردم در تحمل صدای شور و نشاط جوانان، گسترش بازی‎های رایانه‎ای، گرانی برخی وسایل ورزشی نظیر توپ و کفش و پیراهن و دلایل اجتماعی و اقتصادی نظیر صنعتی شدن جوامع انسانی، وجود سرگرمی‎های دیجیتال نظیر ماهواره، اینترنت و باعث شده مردم کمتر به حرکت بیاندیشند و به تبع آن ورزش همگانی و ورزش محلات عملاً به فراموشی سپرده شوند.

با حذف یا کمرنگ شدن زمینه ورزش محلات در جوامع شهری، افرادی که قصد ورزش کردن دارند با محدودیت‎هایی همراه هستند. در واقع امروزه ورزش به سالن‎های ورزشی یا تنها زمین‎های چمن شهرها محدود شده که بی‎شک گنجایش همه طرفداران ورزش را ندارد از سوی دیگر شهریه و سایر هزینه‎های جاری در ورزش امروز، از عمده دلایل عدم استقبال از ورزش دولتی است.

دلایل بی‎رونق شدن ورزش محلات

عوامل زیادی در بی‎فروغ شدن چراغ ورزش محلات تاثیرگذار بوده‎اند. شاید تغییر ذائقه سرگرمی نسل جوان از ورزش و تحرک به سرگرمی‎های دیجیتال و رایانه‎ای را بتوان یکی از عمده دلایل این ماجرا دانست. بالارفتن ضریب نفوذ تلویزیون و ماهواره در منازل و پخش 24 ساعته برنامه‎های سرگرم‎کننده از این طریق رسانه یکی از عوامل تمایل به کم‎تحرکی در بین نسل جوان محسوب می‎شود. بازی‎های رایانه‎ای از دیگر موارد کاهنده میل به ورزش‎های حرکتی در هوای آزاد است. انجام بازی‎های رایانه ای در بین نسل جوان و حتی برخی بزرگسالان به امری واجب تبدیل شده است که به جا آوردن قضای آن در هر کوی و برزن، در راه مدرسه، داخل سرویس مدرسه، همایش ، کلاس درس استاد و ... از طریق موبایل، تبلت، نوت بوک و ... امکان‎پذیر است!

گسترش ساخت و ساز و کمبود زمین‎های خالی از دیگر عوامل کمرنگ شدن گرایش به انجام ورزش‌های حرکتی می باشد. چرا که با گسترش قارچ گونه ساخت و ساز و اقتصاد محور شدن تفکرات بسیاری از مردم جامعه، دیگر زمین برای گل کوچک و فوتسال هم یافت نمی‎شود، چه برسد به فوتبال!

از سوی دیگر در جامعه صنعتی به دلیل فشارهای عصبی و سخت شدن زندگی خلق و خوی مردم نیز دچار دگردیسی و تغییرات اساسی می شود و مردم کمتر حوصله سر و صدا و های و هوی جوانان را دارند. شاید به همین دلیل در هنگام عصر در هیچ کوی و برزن بساط گل کوچک پهن نمی‎شود و یا اگر پهن شود با سر و صدا و اعتراض همسایه‎ها خیلی زود جمع می‎شود.

اثراث حذف ورزش محلات بر جامعه و ورزش قهرمانی

این نگاه دولتی به ورزش نیز چیزی جز انحراف اهداف ورزش به همراه نخواهد داشت و ماحصل ورزش دولتی یا به عبارتی تزریق تمام منابع ورزش به بدنه ورزش قهرمانی علی‎الخصوص فوتبال و ورزش‎های اسمی، پیشی گرفتن رقبای ما در سطوح بین‎المللی، سونامی فقر حرکتی در جامعه، افزایش بیماری‎های قبلی و عروقی، گرایش به مواد دخانی و قلیان و در سطح بالاتر موادمخدر، شیوع فساد در جامعه، تمایل همگانی به تماشای برنامه‎های بی‎محتوی ماهواره‎ای، گسترش بی در و پیکر بازی‎های رایانه‎ای و ... است.

بی‎شک هر قدر ورزش در محلات و پارک‎ها کمتر شود، تمایل به بازی‎های رایانه‎ای و مجازی بیشتر می‎شود که اثرات آن بر همگان آشکار است و آنها  قبلا در مقاله‎ای بررسی کرده‎ایم . تمایل به موادمخدر و دخانیات و گرایش به انجام سایر اعمال خلافکارانه و اقسام بزه از دیگر مضرات کمرنگ شدن ورزش در متن جامعه علی‎الخصوص محلات است.

در بخش فنی و تخصصی نیز به تبع هر قدر انجام ورزش محدودتر شود و به کلاس‎ها و مدارس فوتبال و والیبال و امثالهم ختم شود، گزینش بازیکنان مستعد برای مربیان دشوار خواهد بود. چرا که دلایل خانواده برای فرستادن فرزندان به این کلاس‎ها عمدتا ورزش قهرمانی نیست. چاقی، لاغری، پرکردن اوقات فراغت، چند ساعت در امان بودن از سر و صدای کودکان، چشم و هم‎چشمی و ... از دلایل تمایل برخی خانواده برای ثبت‎نام فرزندان شان در این کلاس‎ها است.

از دیگر تبعات منفی این امر می‎توان به از بین رفتن بازی‎های بومی – محلی اشاره کرد. بازی‎هایی که نسل امروز حتی اسمی از آنها نشنیده است تا چه رسد به اینکه بتواند آنها را انجام دهد!

چاره کار چیست؟

هر چند دغدغه امروز مسئولان در حوزه ورزش با بزرگان و ریش سفید‎های ورزش این مملکت متفاوت است و بیشتر تمایل در هزینه برای ورزش قهرمانی دیده می‎شود ولی توصیه می‎شود با هماهنگی صاحبان زمین‎های حاشیه شهرها، یا حتی زمین‎های به وجود آمده از تخریب ساختمان‎های قدیمی مجوز احداث زمین‎های خاکی صادر شود تا نسل امروز هم با خاک خوردن و بازی در زمین‎های خاکی آشنا شود.

نسل امروز به حاضری خوری عادت کرده و هیچ‎گاه زیر بار مسئولیت نمی رود. در صورتی که تا همین چند سال قبل در شهرهای استان و حتی روستاهای استان انواع و انواع مسابقات و جام ها توسط خود جوانان محل ساماندهی و اجرا می‎شد.

هماهنگی با ادارات آموزش و پرورش و در اختیار گذاشتن زمین‎های ورزشی مدارس از دیگر راهکارهای افزایش گرایش جوانان به ورزش در محیط‎های باز است.

امروزه در تابستان فقط مدارس در روزهای دو شنبه و چهارشنبه برای انجام امور اداری و ثبت‎نام بازگشایی می‎شوند. جا دارد از این ظرفیت در سطح کلان‎تر استفاده کرد.

امید است مسئولان در کنار همدلی و تعامل با بزرگان و خاک خورده‎های ورزش استان، با وحدت رویه و همدلی زیر بنای توسعه ورزش همگانی و ورزش محلات را بنا نهند و بخشی از بودجه ورزش استان را به توسعه ورزش محلات اختصاص دهند.

روح الله تاجیک

انتهای پیام/