به گزارش گلستان ما به نقل از رادکانا، با توجه به نزدیک شدن انتخابات خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی، لزوم انتخاب نمایندگان اصلح به میان می آید.

در قرآن کریم آیاتی وجود دارد که از آن می توان شرایط و ویژگی های حاکم دینی و اسلامی را استفاده نمود؛ ویژگی هایی که ما را در انتخاب افراد شایسته و واجد صلاحیت یاری می کند.

یکی از مهم ترین و روشن ترین این آیات، آیات مربوط به سوره یوسف است. بعد از جریان تعبیر خواب پادشاه مصر توسط حضرت یوسف و آزادی ایشان از زندان، پادشاه تصمیم می گیرد مقام والایی به حضرت یوسف اعطا کند. قرآن این مطلب را چنین بیان می کند:

” وَقَالَ الْمَلِکُ ائْتُونِی بِهِ أَسْتَخْلِصْهُ لِنَفْسِی فَلَمَّا کَلَّمَهُ قَالَ إِنَّکَ الْیَوْمَ لَدَیْنَا مَکِینٌ أَمِینٌ “؛ پادشاه گفت: «او [یوسف‏] را نزد من آورید، تا وى را مخصوص خود گردانم!» هنگامىکه (یوسف نزد وى آمد و) با او صحبت کرد، (پادشاه به عقل و درایت او پى برد و) گفت: «تو امروز نزد ما جایگاهى والا دارى و مورد اعتماد هستى!»( یوسف- 54 ))

قرآن از زبان پادشاه مصر، دو ویژگی حضرت یوسف را بیان می کند : 1- مکین 2- امانتدار

مکین به معنای مقام و منزلت عالی همراه با قدرت است. یعنی شخص دارای مقام والا مرتبه ای است که قدرت بر انجام امور را دارد .[1]

سپس حضرت یوسف، با توجه به تواناییهای خود، پیشنهادی به پادشاه ارائه می کند؛ ایشان از پادشاه می خواهد او را مسئول خزانه داری و امور مالی کشور گرداند:

” قَالَ اجْعَلْنِی عَلَى خَزَائِنِ الْاَرْضِ إِنِّی حَفِیظٌ عَلِیمٌ ” ؛ (یوسف) گفت: «مرا سرپرست خزائن سرزمین (مصر) قرارده، » (یوسف –55 )

و برای این کار به دو ویژگی مهم اشاره می کند؛ دو ویژگی ای که نشان از صلاحیت و شایستگی ایشان برای تصدی این پست کلیدی دارد:

” إِنِّی حَفِیظٌ عَلِیمٌ ” ؛ که نگهدارنده و آگاهم! ( یوسف – 55 )

بر طبق آیه شریفه، یک حاکم اسلامی، هم باید پاکدست و درستکار باشد و هم دانا و علیم؛ یعنی تعهد در کنار تخصص.

هر کدام از این دو ویژگی اگر در یک مسئول ( بخصوص در رده های بالای حکومتی ) نباشد، کشور دچار مشکل می گردد؛ اگر مسئولی، متعهد باشد ولی تخصص و علم کافی برای تصدی مسئولیت نداشته باشد، با تصمیمات نادرست، بیت المال را هدر می دهد و کشور را به چالش می کشاند.

همچنین اگر تخصص داشته باشد ولی انسان پاکدست و درستکاری نباشد، همان اتفاقی را شاهد خواهیم بود که هر از چند گاهی، خبر آن را می شنویم یعنی دزدی، اختلاس، رشوه و … . اتفاقاتی که موجب سلب اعتماد مردم از حکومت اسلامی می شود.

بنابراین هر دو شرط باید در یک مسئول حکومتی باشد.

علامه طباطبایی درباره این سخن حضرت یوسف که فرمود” إِنِّی حَفِیظٌ عَلِیمٌ “، می نویسد: این دو صفت از صفاتی است که داوطلب تصدی چنین پستی، باید آن را داشته باشد وگرنه صلاحیت تصدی چنین مقامی را ندارد.[2]

برخی از مفسرین از مجموعه دو وصفى که پادشاه از یوسف علیهالسلام بیان کرد : «مَکِینٌ،أَمِینٌ» و دو صفتى که حضرت یوسف براى خود بیان نمود : «حَفِیظٌ،عَلِیمٌ»، چهار ویژگی اوصاف کارگزاران شایسته را بیان می کنند: قدرت ( بر انجام امور )، امانت، پاسدارى ( پاکدستی ) و تخصص .[3]

ویژگی دانایی و تخصص را از آیه دیگری نیز می توان برداشت کرد.

در سوره بقره، خداوند ” طالوت ” را به عنوان رهبر و زمامدار بنی اسرائیل بر می گزیند که دو ویژگی برای او بیان شده است: “ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاهُ عَلَیْکُمْ وَ زادَهُ بَسْطَهً فِی الْعِلْمِ وَ الْجِسْمِ ” ؛ «خدا او را بر شما برگزیده و او را در علم و (قدرت) جسم، وسعت بخشیده است. ( بقره – 247 )

در این آیه چون طالوت علاوه بر رهبر، فرمانده نظامی نیز بود، در کنار ” علم و دانایی ” ، ” توانایی جسمی ” نیز بیان شده است. بنابراین دو شرط دیگر برای زمامدار، قدرت علمی و نیروی جسمی است؛ و از تقدم ” علم ” بر ” جسم ” ، روشن می شود توانایی و نیروی علمی، مهمتر از توانایی جسمی و بدنی است.

این آیات، گرچه کوتاه هستند اما حاوی نکات بزرگی می باشند، نکاتی که توجه به آنها، موجب نجات کشور از مشکلات و موانع است؛ همان گونه که حضرت یوسف، با توجه به ویژگی های بیان شده، مصر و کشورهای اطراف را از قحطی و گرسنگی نجات بخشید .

پس باید به این نکات قرآنی توجه کرد و در انتخاب نمایندگان مجلس و به طور کلی در انتخاب یا انتصاب همه مسئولان کشوری این نکات را رعایت کرد که موجب سربلندی و موفقیت کشور می شود.

. سید محمد حسین طباطبایی ، تفسیر المیزان ، ج 11 ، ص 273 ؛ محسن قرائتی ، تفسیر نور ، ج 6 ، ص 106 .[1]

. طباطبایی ، همان . [2]

. محسن قرائتی ، همان .[3]

نویسنده رادکانا: حجت الاسلام حسین الوند/ کارشناسی ارشد تفسیر و علوم قرآن

حوزه علمیه قم

بهمن 1394

انتهای پیام/