1402-07-30 09:22
1148
0
87072
گزارش گلستان ما از احیای راه ابریشم؛

ایران چگونه می‌تواند هارتلند آسیای میانه شود

تنها راه دسترسی آسیای میانه به آب‌های آزاد از طریق اینچه‌برون ممکن است و مسئولان باید موانع اصلی این منطقه را هرچه زودتر از سر راه بردارند.

به گزارش گلستان ما، داود خاندوزی؛ «اینچه‌برون» در شمال استان گلستان و در مرز کشور ترکمنستان قرار دارد و بازارچه مرزی اینچه‌برون مهم‌ترین عامل تردد و جاذبه گردشگری به این شهر کوچک به شمار می‌رود گرچه تالاب‌های آلماگل و آلاگل به این منطقه زیبایی خاصی بخشیده و طرفداران خاص خود را دارد؛ اما مهم‌تر از این جاذبه‌های گردشگری موقعیت استراتژیکی است که این شهر کوچک مرزی واقع شده است.

 از آنجایی‌ که کشورهای آسیای میانه بخش پهناوری از قاره آسیاست و هیچ مرزی با آب‌های آزاد جهان ندارد که برقراری مسیری امن و کوتاه برای برقراری ارتباط این کشورها با آب‌های آزاد ایجاد منطقه آزاد این امکان دسترسی را به این کشورها می‌دهد و لذا می‌تواند رشد شکوفایی اقتصادی را در این منطقه به وجود بیاورد.

این مسئله باعث شد که مسئولان استان گلستان باهدف رونق بیشتر به اقتصاد و بهره‌ بردن از همه ظرفیت‌های کشاورزی، تاریخی و طبیعی منطقه به دنبال احیای جاده تاریخی ابریشم باشند؛ از این‌رو منطقه آزاد اینچه‌برون در دستور کار دولتمردان قرار گرفت.

 اما انتظار بود که مجلس و دولت با توجه‌ به اهمیت منطقه آزاد اینچه‌برون این طرح را به‌صورت ویژه در دستور کار قرار می‌داد تا با فرصت تجاری منطقه آزاد بسیاری از مشکلات کشور از قبیل ایجاد بازارهای جدید و امن برای تجارت ایرانیان و از سویی دیگر تأمین اقلام ضروری مثل گندم و گوشت در کشور فراهم شود.

 تأسیس مناطق آزاد تجاری یکی از شیوه‌های جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و تسهیل اقتصاد آزاد است که زمینه رشد و توسعه اقتصادی را فراهم می‌سازد. از همین رو، نحوه اداره مناطق آزاد تجاری دارای اهمیت زیادی خواهد بود.

در ایران به‌ موجب قوانین موضوعه، مناطق آزاد تجاری از طریق تأسیس یک شرکت دولتی که دارای کلیه اختیارات حاکمیتی به‌ استثنای امور نظامی و امنیتی است، اداره می‌شوند.

به‌ کارگیری شیوه متمرکز در اداره مناطق مزبور ایرادات جدی دارد که خود یکی از موانع نیل به اهداف چنین مناطقی است؛ به‌ نحوی‌ که، ضرورت بازنگری در نحوه اداره مناطق آزاد، ضرورت خصوصی‌سازی ساختار اداره آنها را تأیید می‌کند.

پس از تصویب قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی در کنار قوانین حاکم بر اداره مناطق آزاد تجاری، به نظر می‌رسد پس از رفع برخی موانع، امکان واگذاری مدیریت به بخش خصوصی در این مناطق وجود دارد؛ اما بر اساس بند چهارم اساسنامه منطقه آزاد اینچه‌برون تمام سرمایه سازمان برای دولت است و این مسئله زمینه را برای سرمایه‌گذاری شرکای خارجی و یا بخش خصوصی فراهم نمی‌کند و باید دولت تدابیری بیندیشد که انگیزه سرمایه‌گذاران در منطقه آزاد اینچه‌برون دوچندان شود.

 منطقه آزاد اینچه‌برون گلستان نقطه اتصال کریدور ریلی جمهوری اسلامی به کشورهای ترکمنستان و قزاقستان است که در سال ۱۳۹۳ با حضور رؤسای جمهوری سه کشور در مرز گلستان به بهره‌برداری رسید.

 خط آهنی که می‌تواند مراودات تجاری ایران با کشورهای حوزه cis و آسیای میانه و چین را به مرز ۱۰ میلیون تن برساند. اما از آنجایی‌که می‌توان بگوییم ظرفیت ریلی اجازه چنین مبادله تجاری را نمی‌دهد باید مسئولان تدابیری برای افزایش ظرفیت ریلی به اینچه‌برون بیندیشند البته علاوه بر طرح‌های داخلی مسئولان می‌توانند نیم‌نگاهی هم به ظرفیت ریلی ترکمنستان نیز داشته باشند.

 روزهای پایانی خردادماه سال گذشته نخستین قطار کانتینری با محموله گوگرد در مسیر ریلی قزاقستان - ترکمنستان - ایران، وارد راه‌آهن اینچه‌برون گلستان شد و در ادامه مسیر به ایستگاه راه‌آهن تهران رسید تا به مقصد ترکیه حرکت کند. این رام قطار کانتینری به‌صورت ترانزیتی از ایران به مقصد ترکیه در چارچوب نشست رؤسای جمهوری دو کشور ایران و قزاقستان وارد ایستگاه راه‌آهن تهران شد.

 می‌توان امکان سرمایه‌گذاری مشترک در ساخت زیرساخت‌ها در بنادر دریایی و خشک ایران و ترکمنستان را در نظر گرفت که این امر جغرافیای صادرات کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا را به طور چشمگیری گسترش می‌دهد و توانایی‌های لجستیکی ما را تقویت می‌کند می‌توان گفت عدم توجه به راه‌آهن و زیرساخت‌های آن مهم‌ترین چالش پیشروی دولت در منطقه آزاد است و از سویی دیگر ازآنجایی‌که بر اساس اساسنامه تمام سرمایه‌گذاری از سوی دولت رقم بخورد این مسئله باعث کاهش رغبت سرمایه‌گذاران بخش خصوصی از منطقه آزاد اینچه‌برون خواهد شد.

 عدم توجه به زیرساخت‌هایی مهم دیگر از جمله فرودگاه، جاده و راه دسترسی، تأمین آب برای پروژه صنعتی و غیره باعث شده که سرمایه‌گذاری در درون منطقه آزاد برای کارهای تجاری با پرریسک شود.

 همچنین عدم توجه به ارتباط و سرمایه‌گذاری خارجی از جمله کشورهای حوزه سی.ای.اس در منطقه آزاد و همچنین عدم آگاهی شرکای تجاری خارجی از ظرفیت‌های موجود در این منطقه باعث می‌شود که اهداف در نظر گرفته شده در این منطقه آن گونه که باید تحقق نیابد.

 منطقه آزاد اینچه‌برون پروژه‌ای است که در اولویت مسئولان قرار بگیرد؛ اما به نظر می‌رسد که مسیر پتروشیمی را طی می‌کند و تأثیرگذاری این پروژه و زمان اجرای آن برای مردم و مسئولان آن‌گونه که باید بیان نشده است.

 سنگ‌اندازی در سرمایه‌گذاری و عدم تعریف کدهای مشخص سرمایه‌گذاری که مورد استقبال تجارت خارجی با کشورهای ترکمنستان و قزاقستان شود از دیگر موضوعاتی است که باید به آن توجه شود.

 تحولات سیاسی و افزایش مبادلات تجاری با کشورهای حوزه سی.ای.اس با مانع بزرگی چون کشور ترکمنستان و سیاست‌هایی انقباضی این کشور روبه‌رو است که باید با رایزنی‌های سیاسی برطرف شود.

 از سویی دیگر سهم مردم در منطقه آزاد اینچه‌برون باید بازتعریف شود و شرایط به‌گونه‌ای در نظر گرفته شود که همه اقشار و اقوام مردمی بتوانند از آن بهره ببرند.

 انتهای خبر/

نظرات

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط خبرگزاری گلستان ما در وب سایت منتشر خواهد شد

پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد

© کپی بخش یا کل هر کدام از مطالب گلستان ما با ذکر منبع امکان پذیر است.